Słoneczniki – Vincent van Gogh

Rok powstania: od 1887
Technika malarska: olej
Gatunek malarski: martwa natura
Styl malarski: postimpresjonizm
Ekspozycja: w zależności od dzieła

Vincent van Gogh, Martwa natura: wazon z dwunastoma słonecznikami, 1888

Istnieje kilka dzieł malarskich, które zna niemal każdy, nawet osoby, będące na bakier ze sztuką. Do takich obrazów można z pewnością zaliczyć „Mona Lisę” Leonarda da Vinci, „Krzyk” Edwarda Mucha, „Panny z Avignon” Pabla Picassa oraz „Słoneczniki” Vincenta van Gogha. Każdy z tych obrazów stał się symbolem malarstwa danej epoki i niedoścignionym wzorcem dla współczesnych artystów. Cykl płócien z kwiatowym motywem to największe arcydzieło holenderskiego malarza, docenione jednak dopiero po jego śmierci. Powstało mnóstwo reprodukcji tych prac.

Vincent van Gogh namalował w sumie 11 obrazów, w tym cztery podczas pobytu w Paryżu, a resztę w Arles. Historia powstania serii obrazów ze słonecznikami wiązała się z owoczesną modą właśnie na te kwiaty. Słoneczniki bardzo często wykorzystywano jako element dekoracji. W XIX wieku były także swoistym symbolem radości życia i idealizmu.

Pierwsze obrazy ze słonecznikami Vincent van Gogh namalował w połowie 1887 roku. Wówczas malarz mieszkał w Paryżu. Kolejne powstawały w następnych latach. Miały one być charakterystycznym cyklem, przywodzącym na myśl kościelne witraże. Kwiatowe bukiety, w różnym stopniu wzrostu, malarz zazwyczaj umieszczał w wazonie z gliny. Naczynia o dwóch odcieniach kończyły się wraz z dolną krawędzią obrazu. Do tego rozmyte tło na pierwszy plan nasuwało przede wszystkie niedbale ułożone słoneczniki. Najsłynniejszy z całego cyklu jest obraz pod tytułem „Słoneczniki”, który powstał w sierpniu 1888 roku w miejscowości Arles, gdzie przebywał van Gogh. Po przeprowadzce na południe Francji malarz zafascynował się jasnymi odcieniami, zwłaszcza żółci. Dużo uwagę przywiązywał również do naturalnego oświetlenia, czyli wpływu promieni słońca na kolory przedmiotów i postaci, które uwieczniał na płótnie.

„Słoneczniki” to obraz namalowany techniką olejną. Przestawia dwanaście kwiatów w glinianym wazonie. Od razu można zauważyć niezwykła precyzję i kunszt malarski artysty. Vincent van Gogh uchwycił piękno kwiatów, ich magię i znaczenie dla ludzi. Z obrazu bije przyjemne światło i ciepło. Blade tło w kolorze błękitu pogłębia znacznie kwiatów, które widoczne są na głównym planie. Mimo iż kwiaty nie są odwzorowane w stu procentach, obraz budzi zachwyt. Malarz uchwycił bowiem moment padania promieni słonecznych na kwiatowy wazon oraz ich piękną i unikatową wówczas barwę. Poza tym van Gogh nie bał się eksperymentować z fakturami, za pomocą czego starał się wywołać w odbiorcy szereg emocji, zwłaszcza radość i nadzieję. Dzieła Van Gogh’a podziwiać można w wielu galeriach na świecie, m.in. w muzeum jego imienia – Van Gogh Museum i muzeum miejskim w Amsterdamie.