Józef Pankiewicz
Józef Pankiewicz urodził 29 listopada 1866 roku w Lublinie, zmarł 4 lipca 1940 roku w La Ciotat we Francji. Jeden z głównych przedstawicieli polskiego malarstwa przełomu XIX i XX wieku. Artysta tworzył przede wszystkim w oparciu o realizm i impresjonizm.
Młodszym bratem Józefa był Eugeniusza Pankiewicza. Pierwsze nauki Józef Pankiewicz pobierał w warszawskiej Klasie Rysunkowej u Wojciecha Gersona i Aleksandra Kamińskiego. Otrzymał stypendium Akademii Sztuk Pięknych w Petersburgu, gdzie wyjechał wspólnie z Władysławem Podkowińskim. W 1889 roku udał się do Paryża. W stolicy Francji dostrzeżono talent Pankiewicza, nagradzając jedno z jego dzieł srebrnym medalem na Wystawie Powszechnej.
Józef Pankiewicz, Portret dziewczynki w czerwonej sukni, 1897
Po powrocie do stolicy w swych obrazach zaczął nawiązywać do impresjonizmu. Przykładem tego jest płótno „Targ na kwiaty przed kościołem Św. Magdaleny w Paryżu”. Styl ten jednak nie spotkał się z aprobatą polskiej publiczności. Kolejną inspiracją Józefa Pankiewicza był symbolizm, a zwłaszcza twórczość Jamesa Whistlera. Powstały wówczas: „Rynek Starego Miasta w Warszawie nocą”, „Łabędzie w ogrodzie Saskim”, „Park w Duboju”. Obrazy cechowała ciemna kolorystyka. Od 1897 roku był członkiem Towarzystwa Artystów Polskich „Sztuka” z Krakowa. Przez kolejne lata Pankiewicz zwiedzał Europę, był m.in. w Holandii, Włoszech, Anglii i Niemczech. Wakacje spędzał we francuskich kurortach, gdzie zajmował się malowaniem krajobrazów. Tworzył też martwą naturę (np. „Martwa natura z owocami i nożem”), inspirując się dziełami Paula Cezanne’a.
Józef Pankiewicz, Port w Concarneau, 1908
Do 1919 roku Pankiewicz mieszkał w Hiszpanii, gdzie tworzył zupełnie inne obrazy. Pod wpływem kubizmu i fowizmu wprowadził geometryzację oraz mocne kolory (np. „Taras w Madrycie”). Jako profesor krakowskiej Akademii Sztuk Pięknych w 1925 roku prowadził filę ASP w Paryżu. W tym czasie nastąpiła kolejna zmiana w twórczości artysty. Intensywne barwy zastąpił malarstwem walorowym (np. „Martwa natura z zielonym dzbanem”). Na koniec swojej działalności malarskiej skupił się na realizmie i refleksji (np. „Owoce w koszyku”) oraz tworzeniu pejzaży okolic Sanary-sur-Mer, Cassis i La Ciotat.