El Greco

El Greco to pseudonim artystyczny najpopularniejszego przedstawiciela manieryzmu na świecie, czyli Dominikosa Theotokopulosa. Urodził się on 1 października 1541 roku na Krecie.

Pochodził z mieszczańskiej rodziny, jego ojciec był kupcem i celnikiem, co pozwoliło mu dosyć dobrze wykształcić jego dzieci. El Greco otrzymał klasyczne wykształcenie, studiował łacinę, ikonografię i klasykę w starożytnej Grecji. W wieku szesnastu lat został już dyplomowanym malarzem. Po kilku latach osiadł w Wenecji, która była ulubionym miastem ówczesnych artystów i tu czerpał wiedzę i doświadczenie od największych. Prawdopodobnie uczył się u samego Tycjana.

El Greco, Widok Toledo, 1596-1600

W jego obrazach bardzo liczył się kolor, dlatego głośno krytykował obrazy Michała Anioła, a bardzo chwalił, a wręcz inspirował się tymi, które malował Tintoretto. Po dwóch lata wyjechał do Rzymu, w którym tworzył dla kardynała Farnese. Konflikt z innym artystą sprawił, że po siedmiu latach przeniósł się do hiszpańskiego Toledo. W tym mieście zarabiał głównie wykonując zlecenia dla kościoła katolickiego, choć sam prawdopodobnie był wyznania grekokatolickiego. To właśnie religia w jego obrazach wychodzi na plan pierwszy, ale w tym okresie jest to bardzo ważny temat. Malarstwo renesansowe bardzo inspirowało się malarstwem średniowiecznym, które zajmowało się tylko tą tematyką. Najbardziej znane jego obrazy o tematyce religijnej to „Wniebowzięcie Marii”, „Ekstaza świętego Franciszka”, który znajduje się w polskich zbiorach i „Obnażanie się Chrystusa (El Espolio)”.

El Greco, Chrzest Chrystusa, 1608-1614

Z czasem El Greco zafascynował się nowym trendem w malarstwie, czyli manieryzmem. Trend ten wytworzył się u schyłku renesansu i był swoistym sprzeciwem wobec piękna i harmonii dzieł renesansowych. Zwłaszcza malarze upodobali sobię ten nurt. Obrazy manieryztyczne charakteryzują się wydłużeniem postaci, stonowanymi barwami i zakłuceniem w perspektywie i harmonnii. Manierystyczne obrazy El Greco w tej technice to “Chrzest Chrystusa”, “Widok Toledo”, “Otwarcie piątej pieczęci” i „Laokoon”, „Otwarcie piątej pieczęci”. Malarz uważany jest tez za pioniera luminizmu, czyli kształtowania kompozycji obrazu za pomocą światła. Przykład dzieła w tej technice to „Chłopiec zapalający świeczkę”. Artysta zmarł 7 kwietnia 1614 roku.