Chaim Soutine

Chaim Soutine to jeden z najważniejszych malarzy XX wieku i główny przedstawiciel ekspresjonizmu w sztuce. Jego styl charakteryzował się dynamiczną kompozycją, bogatą i żywiołową fakturą zestawioną ze śmiałymi barwami, a także ekspresyjną deformacją. Ten francuski twórca malował głównie martwe natury, pejzaże oraz kompozycje figuralne (m.in. przedstawienia dzieci).

Chaim Soutine urodził się 13 stycznia 1893 r. w Śmiłowiczach niedaleko Mińska (Białoruś). Był dziesiątym potomkiem krawca w ubogiej rodzinie pochodzenia żydowskiego. Kształcił się w Mińsku oraz w wileńskiej Szkole Sztuk Pięknych. W 1913 r. Chaim Soutine wyemigrował do Paryża, gdzie związał się z grupą malarzy nazywaną École de Paris z Marciem Chagallem i Amedeo Modiglianim na czele. Wówczas to wypracował swój styl charakteryzujący się jaskrawymi kolorami, smugami impastów i energicznymi ruchami pędzla. Przykładami tego ekspresjonistycznego stylu są:

• „Autoportret” (1916),
• „Biały dom” (1919),
• „Czerwone gladiole” (1919).

Chaim Soutine, Biały dom, 1919

Obrazy Soutine`a z lat 20. XX w. ukazują gorączkowe emocje, groteskowe postacie w wykrzywionymi wyrazami twarzy oraz zdeformowanymi ciałami (np. „Narzeczona”, „Dziecko z zabawkami”, „Kobieta w niebieskiej sukni”, „Mały cukiernik”, „Stajenny”, „Wariatka”). Po 1925 r. w twórczości tego francuskiego malarza zaczęła coraz częściej pojawiać się martwa natura, w tym zabite i odarte ze skóry zwierzęta (seria przedstawiająca mięso – „Indyk z pomidorami” z 1925 r., „Królik i żelazne naczynie” z 1925 r., „Wół i cielęcy łeb” z 1925 r., „Zarżnięty wół” z 1925 r.). W 1927 roku z wielkimi oporami ze strony Chaima odbyła się pierwsza paryska wystawa Soutine`a. Jego ostatnimi obrazami były:

• „Ministranci” (1925-1930),
• „Mała dziewczynka” (1927),
• „Młoda Angielka” (1928-1929),
• „Katedra w Chartres” (1933),
• „Służąca” (1937),
• „Powrót ze szkoły” (1939),
• „Maciory” (1942).

Chaim Soutine, Młoda Angielka, 1928-1929

Chaim Soutine zmarł 9 sierpnia 1943 r. w Paryżu z powodu choroby wrzodowej. Wywarł on wpływ na takich artystów jak: Jackson Pollock, Francis Bacon i Willem de Kooning. Jego prace można zobaczyć m.in. w:

• Ermitażu w Sankt Petersburgu,
• Kunstmuseum w Lucernie,
• paryskim Musée de l’Orangerie,
• waszyngtońskim National Gallery of Art,
• tokijskim Rokubin Hayashi,
• nowojorskich Museum of Modern Art i Metropolitan Museum of Art.