Władysław Podkowiński
Władysław Podkowiński był nie tylko jednym z polskich malarzy i ilustratorów epoki modernizmu, lecz przede wszystkim prekursorem polskiego impresjonizmu.
Urodził się 4.02.1866 roku w Warszawie, zmarł tamże 5.01.1895 roku. Tworzył pod pseudonimem Andrzej Ansgary.
Władysław Podkowiński studiował na Akademii Sztuk Pięknych w Warszawie. Jego nauczycielami byli Wojciech Gerson oraz Aleksander Kamiński. Naukę kontynuował na Akademii Petersburskiej (1885-86). W latach 1889-1890 podziwiał uroki Paryża. Od 1890 roku do końca swoich dni mieszkał w Warszawie.
Przebywając wraz z Józefem Pankiewiczem w Paryżu, zaczął skłaniać się w swoich dziełach ku impresjonizmowi. Paryscy impresjoniści wywarli na niego ogromny wpływ. Tworzył wówczas obrazy odznaczające się czystymi, wyszukanymi zestawieniami kolorystycznymi oraz prace mocno nasycone światłem, Pod koniec życia zainteresował się symbolizmem. Wtedy to zaczął malować utrzymane w nastroju grozy oraz fantastyki kompozycje (np. „Nocturn- bajka o zaklętej królewnie” czy „Ironia. Fantazja. Oddaj mi serce”).
Władysław Podkowiński, Dzieci w ogrodzie, 1892
Najważniejsze obrazy impresjonistyczne Podkowińskiego pochodzą z lat 1889-92. W owym czasie malarz utrzymywał bliskie stosunki z Julianem Maszyńskim oraz Miłoszem Kotarbińskim, do których wyjechał w okolice Mokrej Wsi i Chrzesnem. Później artysta przebywał także w Wilczycach, Bidzinach i Sobótce koło Sandomierza.
Preferował malarstwo olejne. Jego dzieła przedstawiały portrety, pejzaże, sceny figuralne i symbole. Podkowiński jest autorem takich obrazów jak:
- „Wilczyce-pole koniczyny”,
- „Krajobraz z Sobótki”,
- „Portret Feliksa Jasieńskiego”,
- „Portret Wincenty Karskiej”,
- „Ulica Nowy Świat w Warszawie w dzień letni”,
- „Latarnik paryski”,
- „Rozmowa”,
- „W ogrodzie”,
- „Mokra wieś”,
- „Na wyścigach”,
- „Marsz żałobny Chopina”.
Najbardziej znanym obrazem Podkowińskiego jest głośny oraz szokujący „Szał uniesień”, namalowany w 1894 roku. Przedstawia on nagą kobietę na czarnym koniu stającym dęba.
Władysław Podkowiński, Szał uniesień, 1894
Podkowiński był również utalentowanym rysownikiem. Od 1884 roku współpracował z takimi warszawskimi czasopismami ilustrowanymi jak: „Kłosy”, „Biesiada Literacka”, „Wędrowiec” czy „Tygodnik Ilustrowany”. Tworzył on także ilustracje do książek oraz kalendarzy.
Zmarł w wieku 29 lat z powodu ciężkiej choroby płuc. Wokół jego postaci, postawy wobec świata oraz przedwczesnej śmierci narodziła się legenda, która uczyniła z niego artystę przeklętego. Grób Władysława Podkowińskiego znajduje się na warszawskich Powązkach.