Anonimowy portret Sobieskiego już w Muzeum Narodowym
W trakcie II wojny światowej okupanci wywieźli z Polski wiele dzieł sztuki. Wśród nich był portret Jana III Sobieskiego nieznanego twórcy, który właśnie wrócił z powrotem do Warszawy.
Autor nieznany, Portret Jana III Sobieskiego
Losy Jana III Sobieskiego sportretowanego na obrazie nie były spokojne. Do 1927 roku z pewnością przebywał w Szwajcarii w Muzeum Polskim w Rapperswilu. Stało się tak za sprawą Henryka Bukowskiego kolekcjonera, który obraz przekazał instytucji w prezencie. Z czasem jednak, rapperswilskie muzeum przestało istnieć, a jego eksponaty przekazano do Warszawy, gdzie trafiły do Państwowych Zbiorów Sztuki.
W stolicy spędził niemal 20 lat, aż do czasu spacyfikowania miasta przez Niemców, po klęsce Powstania Warszawskiego. Wówczas został zrabowany i wywieziony do III Rzeszy. W Niemczech znajdował się do tej pory i pewnie trwałoby to ciągle, gdyby jego właścicielka nie chciał się go pozbyć. Oddała go do domu aukcyjnego w Hamburgu, gdzie miał być zlicytowany 22 października.
Sprzedaż obrazu jednak udaremniono, gdy w sprawę zaangażowało się polskie MSZ. Pewną identyfikację dzieła umożliwiło oznaczenie na jego rewersie. Znak „R 140” wskazywał jednoznacznie na związek portretu z Rapperswil w Szwajcarii. To dowód, który przekonał właścicielkę do anulowania aukcji i przekazania dzieła Polsce.
Dzięki temu Jan III Sobieski wrócił do kraju. Dziś (27 października 2011) został uroczyście przekazany do Muzeum Narodowego w Warszawie, gdzie już wkrótce doczeka się swojej ekspozycji.